Arapça kökenli kelimelerden biri zarif kelimesi. Zarif kelimesinin; asıl anlam olarak ” güzel, hoş, albenili ” anlamlarını taşıyan fakat insanlar, nesneler, durumlar karşısında bu anlamlara bürünürken çok farklı kullanımları karşımıza çıkmaktadır. Kelime özünü korumakla birlikte, süslediği kelimeye bağlı olarak ufak anlam farklılıklarını da içermektedir.
Zarif Kelimesinin Sıfat Olarak Anlamları
Arapça kökenli bu kelimeye, Türkçe cümlelerde daha çok sıfat görevini üstlenmiş olarak rastlamaktayız. Sıfat olarak kullanılan zarif kelimesi ilk olarak, çekicilik, biçim, görünüş, durum, konuşma ve davranışlarıyla hoşa giden, beğenilen, zarafetli anlamına gelmektedir. Mesela; “Zarif yüz hatlarıyla ilk görüşte dikkatimi çekti.” cümlesinde zarif, biçim ve görünüş bakımından hoşa giden, beğenilen, zarafetli yüz çizgilerini ifade etmektedir.
Bir diğer örnekte ” Beni sergide tanıştırdığı İngiliz ressam çok zarif bir kadındı.” cümlesinde ise kadını niteleyen bir sıfat olarak, kadının konuşma ve davranışlarıyla kibar, hoşa giden, beğenilen, çekici bir yanı olduğu vurgulanmaktadır. Çekiciliğin kapsamına, kadının görünüşündeki etkileyicilikte eklenebilir.
Sıfat olarak kullanılan zarif kelimesinin, zarif ne demek? sorusunun cevabını aradığımızda karşımıza başka anlamları da çıkmaktadır. Bunlardan biri de: beğenilir ve nükteli anlamını ifade eden şeklidir. Cümle içinde kullanmak gerekirse; ” Ağzından çıkan çok zarif bir sözdü, etkilendim.” Sıfat olarak kullanılan zarif nedir sorusuna alacağımız bir başka yanıtta, hoşa gider bir biçimde konuşan ve davranan anlamındaki zariftir. Zarif kelimesinin bu anlamı en çok karşılaştığımız anlamıdır. Daha çok insanlar için kullanıla gelmiştir. ” Ne kadar zarif bir adam, beni yemeğe davet etti.” cümlesindeki gibi.
Zarif Kelimesinin Mecazi Anlamda Anlamları
Mecaz anlam, kelimenin gerçek anlamından tamamen ayrılarak, yeni anlamlar kazanmasıdır. Mecazi olarak zarif ne demek? diye düşündüğümüzde çok farklı kullanımlar karşımıza çıkmaktadır. Bizler zarif nedir? diye anlamlar sepetini karıştırırken, Türk Dil Kurumunun açıklamalarına yoğunlaşırken, mecaz anlamı göz ardı etmekteyiz. Mecaz anlam ise kelimenin günlük hayatta kullanımında zaman zaman karşımıza çıktığı için önemle dikkate alınmalıdır.
Zarif kelimesinin, sıfat görevinde iken taşıdığı anlamları yukarıda açıklarken, bunların içinde mecazi anlamları da içerdiğini belirtmek gerekir. Sıfat ve mecazi anlam özellikle nesnelerin inceliğini ve beğenildiğini ifade ederken ortaya çıkmaktadır. ” Tarihi yapıdaki ahşap oymalar, zarif bir üslubun yansımalarıydı.” cümlesinde olduğu gibi.
Kaynak : https://www.zarif.net
